Door Karina Palosi
Ik wilde het absoluut niet over het coronavirus hebben. Ik wilde niet in aanraking komen met het onderwerp, minstens anderhalve meter afstand houden, dat was mijn plan. Maar alles herinnert mij eraan, en als ik het zou vergeten, het komt wel in appjes, door de radio, via mijn familie, uit de kraan… En dan blijk ik er toch niet immuun voor te zijn.
Dus deze maand: art in the time of corona.
Nu moéten we het internet op en al snel kom je wat nieuws, veel onzin en weelde aan memes tegen. “Coronavirus memes spread faster than the coronavirus”, is een mooie en hoé snél alles gaat is eigenlijk nieuw. In 1982 heeft Canadees kunstenaar Robert Adrian een werk gemaakt genaamd The World in 24 Hours: https://anthology.rhizome.org/the-world-in-24-hours
Hierin waren telefoons, faxen, radio funk, en computer terminals in 13 (of 16, afhankelijk van de bron) steden met elkaar verbonden en elke stad had een uur (om 12 uur, lokale tijd) om werk te genereren en door te sturen. Zo ontstond een netwerk, wat niet alleen over het wereldwijde formaat van het digitale netwerk praatte maar ook over waar dit netwerk niet kwam (bv. Afrika). In deze genetwerkte ruimte gebeurt kunst tussen de machines. (Zoals ook mooi geïllustreed op deze diagram van kunstenaarsduo MTAA_RR http://www.mtaa.net/mtaaRR/off-line_art/snad.html)
Sindsdien zijn dit netwerk en de andere netwerken waarmee de wereld met elkaar verbonden is, natuurlijk geëxplodeerd, dusdanig dat we ze op verschillende manieren proberen te visualiseren om weer grip op aspecten te krijgen – het hele plaatje is niet te overzien. Mooi voorbeeld is Aaron Kobins FlightPatterns uit 2010, dat vluchten boven Noord-America plot: http://www.aaronkoblin.com/work/flightpatterns/.
(In 2008 heeft ook een student aan de ZHAW, zeg maar TUZwitserland, een visualisatie gemaakt https://www.youtube.com/watch?v=jY25IcyOb5E Minder artistiek, maar wel globaal en helder.)
Dat is ook al een tijd terug. En de tussentijd zijn we zo met elkaar verweven geraakt dat we even wat uit elkaar mogen; het woord van 2020 is social distancing.
Zo beleven we ons sociale leven en werk even voornamelijk over het internet en het doet denken aan Wanna Play van Dries Verhoeven in 2014 https://driesverhoeven.com/en/project/wanna-play/
Hij woonde 10 dagen in een glazen huis en de kijker kon op een grote projector zijn Grindr gesprekken meelezen. Hij nodigde mensen uit voor (niet seksuele) intimiteit, om hem fysiek te komen bezoeken. Hij maakte van de publieke ruimte van het internet ook een zichtbaar en tastbaar publieke ruimte in meat space.
Paar jaar later in 2019 maakte hij The Silent Body, weer over intimiteit en connectie via tekst, deze keer wel met een seksuele ondertoon: https://driesverhoeven.com/en/project/the-silent-body/ De naakte performer is door een glas van de kijker gescheiden, dus de kijker hoort het niet, zij ziet alleen de woorden die de performer uitspreekt, omdat het via een speech to text app op de muur wordt geprojecteerd. Gemedieerde intimiteit.
Tja, social distancing… Je kan ook nergens naar toe, omdat alles dicht is, uitgesteld of gecancelled. Gelukkig maakt nood ook vindingrijk en zo is het Social Distancing Festival tot stand gekomen: https://www.socialdistancingfestival.com/ – online musea, opera, theater, livestreams… We hoeven voorlopig de deur niet meer uit.