Op 8 juli 2024 vond een belangrijke multistakeholderbijeenkomst plaats in Huys Clingendael, georganiseerd door het Clingendael Instituut in samenwerking met Internet Society Nederland (ISOC NL). Tijdens dit evenement, getiteld “Digitale Soevereiniteit: Zin of Onzin?”, kwamen circa 150 belanghebbenden en experts bijeen om te discussiëren over de huidige stand van digitale soevereiniteit en om concrete stappen te identificeren voor het waarborgen van digitale autonomie. Ruben Brave, voorzitter van ISOC NL, opende de bijeenkomst met een inspirerende speech, waarna Maaike Okano-Heijmans, Senior Research Fellow en Programmahoofd Geopolitiek van Technologie en Digitalisering bij het Clingendael Instituut, de moderatie van de sessies verzorgde. Lees verder voor een gedetailleerd verslag van deze impactvolle en inspirerende dag met een overzicht van de belangrijkste bevindingen en een vooruitblik op de vervolgbijeenkomst in oktober 2024.
Op 8 juli 2024 vond een vruchtbare bijeenkomst plaats in Huys Clingendael, georganiseerd door Internet Society Nederland (ISOC NL) en het Clingendael Instituut. Deze multistakeholderbijeenkomst, getiteld “Digitale Soevereiniteit: Zin of Onzin?”, bracht experts en belanghebbenden onder de Chatham House Rule samen om de huidige stand van digitale soevereiniteit te bespreken en concrete stappen te identificeren voor het waarborgen van digitale autonomie.
Welkom en Inleiding door Ruben Brave
Ruben Brave, voorzitter van Internet Society Nederland, opende de bijeenkomst met een pakkende metafoor uit de Griekse mythologie. Hij vergeleek de uitdagingen van digitale soevereiniteit met het navigeren door het labyrint van Minos, waarin de Minotaurus symbool staat voor de dreigingen van afhankelijkheid van buitenlandse technologieën en diensten.
Brave benadrukte dat digitale soevereiniteit inhoudt dat een staat controle behoudt over zijn digitale infrastructuur, gegevens en technologieën. Dit concept is van cruciaal belang voor zowel nationale veiligheid als economische onafhankelijkheid en innovatie. Hij wees op de dominantie van Amerikaanse en Chinese technologiebedrijven in de Europese markt en de daarmee gepaard gaande risico’s.
Brave benoemde de uitdagingen die Europa te wachten staan om digitale soevereiniteit te bereiken, zoals het gebrek aan een cultuur van durfkapitaal maar ook innovatie door inclusie en strategische ondersteuning van de overheid.
De volledige speech van Ruben Brave is online beschikbaar en kan worden gedownload via onderstaand document.
Daarna volgde het plenaire deel waarvan de opname te bekijken is op YouTube en tevens onderstaand. Bij dit eerste publieke deel hadden ongeveer 100 deelnemers online deelgenomen.
Paneldiscussie: Uitdagingen en Oplossingen
De daaropvolgende paneldiscussie bracht circa 35 deelnemers uit de overheid, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties fysiek bijeen. De discussie draaide om twee hoofdthema’s: Data Soevereiniteit en de ontwikkeling van een Europese Bijenkorf Cloud Megascaler. De moderatie van deze boeiende sessies werd verzorgd door Maaike Okano-Heijmans van het Clingendael Instituut.
Thema I – Data Soevereiniteit: Wat Willen We Beschermen?
- Beschikbaarheid en Toegang: De panelleden benadrukten het risico van verlies van toegang tot essentiële data en de noodzaak om de afhankelijkheid van niet-Europese cloud-aanbieders te verminderen.
- Bescherming van Informatie: Er werd gedebatteerd over welke informatie binnen Europa moet blijven en actief beschermd moet worden, vooral in sectoren zoals defensie, openbaar bestuur, energie en gezondheidszorg.
- Oplossingen: Een gebalanceerde aanpak die zowel bescherming als efficiënte verwerking van data combineert, werd als noodzakelijk gezien om zowel zekerheid als innovatie te waarborgen.
Thema II – Europese Bijenkorf Cloud Megascaler
- Scope en Definitie: Het ontwikkelen van een alles-in-één pakket met essentiële diensten zoals S3 object storage, Kubernetes en IAM, dat voldoet aan de hoogste veiligheids- en interoperabiliteitsnormen.
- Rol van de Overheid: De overheid werd aangemoedigd om als klant en investeerder op te treden, en om proto-typing en de creatie van een Bijenkorf Cloud Megascaler te stimuleren.
Key Takeaways en Actiepunten
De bijeenkomst eindigde met een aantal concrete actiepunten:
- Ontwikkelen van Richtlijnen: Voor bewuste keuzes bij cloudaanbieders.
- Stimuleringsagenda: Verschuiving naar een investeringsagenda voor digitale soevereiniteit.
- Samenwerking en Diversificatie: Het stimuleren van Europese alternatieven en diversificatie in cloudaanbieders.
Belang van Diversiteit en Inclusie
Tijdens de bijeenkomst werd ook het belang van diversiteit en inclusie benadrukt als drijvende kracht voor innovatie en economische groei. Voorbeelden zoals Steve Jobs, Sergey Brin en Tope Awotona werden aangehaald om te illustreren hoe migranten en internationale ondernemers de technologie-industrie hebben getransformeerd. Het gebrek aan inclusie blijft echter een uitdaging, zoals bleek uit de recente verkiezingsuitslag en waar ISOC NL onder andere eerder op inging in haar “Reactie op het Nederlandse Hoofdlijnenakkoord“.
Meer informatie, foto’s en video’s
Voor degenen die de bijeenkomst hebben gemist, zijn de foto’s van de dag beschikbaar via de online omgeving van onze partner TheGoodCloud middels deze link.
Meer informatie over het event en de kernbevindingen is te vinden in de nieuwsbrief van Clingendael, beschikbaar via deze link en onderstaand document.
Conclusie
We kijken terug op een vruchtbare en inspirerende bijeenkomst die ons niet alleen bewust heeft gemaakt van de uitdagingen, maar ons ook handvatten heeft gegeven om gezamenlijk aan oplossingen te werken. Laten we de dialoog voortzetten en samen streven naar een soevereine digitale toekomst.
Dank aan alle deelnemers en partners voor hun waardevolle bijdragen.
Gerelateerde Links:
Bijzondere Dank
Internet Society Nederland wil in het bijzonder de medewerkers van Clingendael bedanken die deze dag mogelijk hebben gemaakt: Alexandre Ferreira Gomes, Inge Kaars Sijpesteijn, Julia Zonneveld en Maaike Okano-Heijmans. Daarnaast willen we ons expert panel bedanken: Corinne Cath, Diana Krieger , Bert Hubert, Martijn Lucassen en Paul Brand voor hun waardevolle bijdragen. Tevens grote dank aan Geert-Jan Bogaerts en Gerben Klein Baltink voor hun moderatie ondersteuning tijdens de twee thema-sessies.
SAVE -THE-DATE: Vervolg bij het Internet Society Jubileum Event
Er wordt een vervolg gegeven aan deze discussie op 10 oktober tijdens het jubileum event van Internet Society Nederland, georganiseerd in samenwerking met Platform Internet Standaarden, ECP en het NL Internet Governance Forum. Dit speciale event zal plaatsvinden aan de Felix Meritis aan de Keizersgracht 324 te Amsterdam.
Datum: donderdag 10 oktober 2024
Tijd: 13.00 – 18.15 uur met netwerkborrel van 17.15 – 18.15 uur. In de avond van 18.15u tot 00.00u de ISOC NL Awards 2024 + feest Internet gemeenschap: Bits, Bytes & Bubbels!
Locatie: Felix Meritis, Keizersgracht 324, 1016 EZ Amsterdam
Wil je hierbij zijn? Stuur een mail naar rsvp@25jaar.internetsociety.nl